Din Felsefesi Açısından Doğa ile Bütünleşmek: Doğa ve Ekolojik Bilincin Oluşumuna Dair Bir Deneme

Dünyadaki tüm yaşam biçimlerinin varlığını tehdit eden bir doğa ve ekoloji krizinin ortasında insanın dünyayla yeni destekleyici ilişki arayışına girdiği dönemdeyiz. Bu dönemde kaynakların tükenişinden bazı canlı türlerinin yok oluşundan aşırı çevre kirliliği yüküne toksit atıklara kadar uzanmak üzere, gezegenimiz şimdiye benzeri görülmemiş sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. İnsanın daha önce şahit olmadığı ölçekteki nüfus patlaması, sanayileşmenin artması, teknolojik manipülasyon uluslararası silahlanma bu durumu da ağırlaştırmıştır. nedenle hayatı devam ettiren yeterli su, temiz hava ekilebilir toprak gibi temel unsurlar birçok bakımdan risk altına girmiştir. risk, dünyadaki yaşamın dokusuna has olan ahengi insan yaşamını mümkün kılan sistemi tehlikeye düşürmüştür. ekolojik çevreyi oluşturan dünya, ilgimizi acilen bekleyen ciddi sorunlar içindedir. Böylesi karmaşık kapsamlı sorunlar, yandan ekonomik, siyasal toplumsal etkenlerin; öte düşünsel, fikirsel dinsel anlayışların sonucunda ortaya çıkmaktadır. Buna çözüm bulmak açısından geniş ya farklı felsefî anlayışlara ihtiyaç vardır. ekolojiyi gündemine alan kimi görüşler, yeniden değerlendirilmelidir. Çünkü sözü edilen ekolojiye tutumlarına biçim vermeye, bilinçlenmeye katkı sunmaktadır. çalışmada söz konusu ışığında Mevlânâ’nın görüşlerine başvurulacaktır. Mevlânâ, mantıksal çıkarımları, kendine üslubu zengin kurgusuyla sahip olduğu bilgi, hikmet birikimle yaşadığı döneme çağımıza damga vuran önemli simalardan biridir. O, tasavvuf, edebiyat felsefe alanında etkin düşünürdür. Onun düşünce dünyasında yer konulardan biri, doğanın bütünlüğü ilkesi bağlamında işlediği bilinç kavramlarına ilişkin söylemleridir. düşüncesinde bilinç, süreç felsefesi ulûhiyyet yaklaşımı etrafında işlenmiştir. algısının konu hakkındaki mesajlarının günümüz din sınırları içerisinde canlılığını muhafaza koymak çözümlemek, çalışmanın önemi, problematiği amacı değerlidir. Ayrıca tasvirini tasavvurunu idrak etmek, bunu bakımından incelemek, süreççi verileri öncelediğini, dinamiklerle entegrasyon oluşturduğunu mukayese edilebilir öz taşıdığını saptamak, problemi büyük önem taşır. amaçlarından anlayışını kavramada işlev gören Tanrı görüşünün panenteistik anlaşılması irdelenmesidir. Bir diğer amaç ise eserlerine özel atıfla bilince dair öne sürdüğü kavramların, anlatımın düşüncelerin çözümlenişinin hem küresel çağdaş problem bilincine ışık tuttuğunu de felsefesinde zenginliğine zemin hazırladığını belirlemektir. Sözü hususların açıklığa kavuşması için kavramları başta olmak üzere bilincin oluşmasında çıkan kavramlar; bilincinin yapılanışı bütüncül yaklaşım, konuşması; varlık besin zinciri ile bunların metafiziksel fiziksel boyutu konular ele alındı.